حدیث سفرهحدیث سُفره، حدیث مورد استناد در اثبات برائت شرعی است. ۱ - طریقه استدلالحدیث سفره، از احادیثی است که برای اثبات برائت شرعی، به آن استدلال شده است و مضمونی قریب به حدیث سعه دارد. در این حدیث امام صادق علیه‌السّلام می‌فرماید: «ان امیرالمؤمنین علیه‌السّلام سئل عن سفرة وجدت فی طریق مطروحة کثیر لحمها و خبزها و جبنها و بیضها و فیها سکین فقال امیرالمؤمنین علیه‌السّلام یقوَّم ما فیها ثم یؤکل لانه یفسد و لیس له بقاء فاذا جاء طالبها غرموا له الثمن قیل له یا امیرالمؤمنین لایدری سفرة مسلم او سفرة مجوسی فقال هم فی سعة حتی یعلموا؛ از امیرمؤمنان علیه‌السّلام درباره سفره‌ای که در راه انداخته شده است و بر روی آن مقدار زیادی نان، گوشت، پنیر و تخم مرغ قرار دارد و چاقویی نیز بر روی آن است سئوال می‌شود، حضرت می‌فرماید: محتویات سفره، قیمت‌گذاری شود و سپس خوردن آن جایز است، زیرا در غیر این صورت، فاسد می‌شود و اگر صاحب آن آمد و قیمت آن را مطالبه کرد به او پرداخت شود. به حضرت گفته شد: ممکن است این سفره را شخصی مجوسی انداخته باشد، ایشان فرمود: تا وقتی که علم به آن ندارند، در امان هستند و می‌توانند محتویات سفره را بخورند». به کلامی که در ذیل حدیث آمده است (هم فی سعة حتی یعلموا) برای اثبات برائت ، استدلال شده است، اما برخی به آن اشکال کرده‌اند که این قضیه خارجیه شخصیه است و حکم ، اختصاص به مورد خاص دارد و نمی‌توان به غیر آن سرایت داد، زیرا تعبیر، «هم فی سعة حتی یعلموا» است، نه «الناس فی سعة حتی یعلموا» تا قضیه کلی باشد و گفته شود مورد مخصص نیست. ۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۱۵، برگرفته از مقاله «حدیث سفره». |